ZAFER ŞAHİN | AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, gündeme dair gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Şimdi soykırımı kabul ediyorlar, söylüyorlar da, bu türlü yarım ağızla şey de yapıyorlar; ihmal var, işte sahip çıkmadık diyorlar, lakin güya bununla yetiniyormuş üzere, güya bu türlü yalnızca söyleyip geçiyorlarmış üzere bir de o var. Mesela Hollanda Savunma Bakanı çıktı, günah çıkardı, lakin bu türlü bir yaptırımı olmayacakmış üzere, bunun bedelini ödemeyeceklermiş üzere, kelamlı olarak yalnızca bir mahcubiyet hissediyorlarmış üzere bir manzara var.
Kurtulmuş: Tahminen mahcubiyet sözü tahminen açıklayıcı, sahiden o denli. Lakin yani orada yalnızca o büyük katliamı yapan, gerçekleştiren Sırp milisler değil, orada bu işin içinde olan katiller değil aslında bütün milletlerarası topluluk ve bilhassa orayı bir inançlı bölge olarak ilan edip o beşerler toplanarak oraya sağdan-soldan getirilmedi, herkes nasılsa burayı NATO koruyor, inançlı bölge olarak ilan etti diyerek Hollandalı askerlerin koruduğu o akü fabrikasına, bugün gittiğimiz akü fabrikasına beşerler geldiler; köyden, kentten, kentlerden, bir sürü yerden geldiler aman burada biz Sırplardan korunuruz diye. Burada ortada açık bir ihmal, açık bir hata var. Yani onlar katliam yapmışlar, ancak katliamda bu beşerler da korunmamış. Maalesef memleketler arası topluluk bu yükün altında. Benim bu üçüncü gelişim, daima tıpkı şey olur; bir mahcubiyet hissini görürsünüz, sahiden tahminen bir ıstırap de bunun içerisinde var, lakin memleketler arası topluluk ve bilhassa o işin sorumluları, orayı müdafaası gerekirken koruyamayanların nitekim büyük bir ruhsal baskı altında olduğunu görüyoruz. Dünyanın tahminen 20. yüzyılın değil asırlar içerisinde en büyük soykırımlarından birisi gerçekleşmiş, ancak kimi Batılı ülkelerin de bu soykırımlar karşısındaki ikiyüzlü hali da bilinmedik bir tutum değildir. Ruanda katliamında işte 1 yıl içerisinde yaklaşık 1 milyon insan kılıçlarla doğrandı, kesildi, vaktin Avrupa ülkelerinden birisinin Liderinin Birleşmiş Milletler’de yaptığı konuşma ortadadır; bu tıp işler Afrika Kıtası için olağandır demek durumunda kalmıştı kendilerini bir formda savunabilmek için. Münasebetiyle burada sahiden çok vahim, büyük bir insanlık hatası var ve iştirakçilerin tamamının da kabul ettiği üzere bunun altında memleketler arası topluluk kaldı ve bunu önleyecek düzenekleri geliştiremedi.
Şimdi bundan sonrası için gerçekten samimi olarak, daha öbür katliamların olmaması için çaba edilmesi lazım ve bir memleketler arası standardın bu katliamlara karşı, soykırımlara karşı hami sistemlerin oluşturulması koşuldur.
Ben iç siyasetten bir soru sorayım Sayın Bakanım
Kurtulmuş: Bir de natürel Aliya’nın bugün konuşmada da tabir ettiğim kelamı de tarihi bir kelamdır; “Ne yaparsanız yapın sakın ha soykırımı unutmayın, unutturmayın” diyor. Bizim de üzerimize düşen, bu soykırımı asla unutturmamak, bunun bir eskiyi tazelemek, buradan bir çatışma oluşturmak falan değil. Soykırımın hatırlanması, bundan sonraki soykırımların olmaması için de bir gerekliliktir; samimi olarak dünyanın bu noktada çaba göstermesi lazım.
Sayın Bakanım, artık 2018 seçimleri bitti, yaklaşık 6 ay sonra bir erken seçim tartışması başladı, bugüne kadar geldik, hala bu devam ediyor. Artık bu seçim, çok söylediniz gerçi siz lakin, olağan vaktinde mı yapılacak, bir erken seçim mümkünlüğü var mı, bir tarih var mı düşündüğünüz? Zira olağan vakitte da üniversite imtihanları geliyor, öbür faktörler de var seçim gidişatını etkileyecek. O yüzden hani seçim ne vakit olur?
Kurtulmuş: Seçim işte önümüzdeki yıl tarihi belirlidir, takvimi belirlidir, 2023’ün Haziran ayında bu seçim yapılacaktır. Zati resmi seçim propaganda süreci başlamamış olmakla birlikte fiilen de bizim açımızdan, biz aslında daima alandayız, AK Parti olarak daima bu çalışmaların içerisindeyiz. Lakin artık o denli görünüyor ki başka bütün partiler de fiilen seçim çalışmalarına başlamış durumdadır, 2023’ün bu manada tahminen yaz sonu itibariyle biraz daha da hızlandırılmış bir formda 2023’ün seçim süreci başlayacaktır.
Böyle 1 ay geri almak üzere bir durum, takvimlendirme mümkün mü?
Kurtulmuş: Şu anda konuşulmuş bir şey yoktur, vaktinde Haziran’da yapılacaktır.
Anayasal bir tartışma var deniyor ya o yüzden hani?
Kurtulmuş: Hayır, anayasal bir tartışma olduğu kanaatinde değiliz, o muhalefetin ortaya çıkarmaya çalıştığı bir tartışmadır. Çok nettir; Sayın Cumhurbaşkanımız, Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi çerçevesinde ikinci seçimine 2023’ün Haziran’ında girecektir ve inşallah milletin oylarıyla kazanacaktır.
Fiilen siz seçim süreci, hani eskiler der ya seçim sath-ı maili girildi diye.
Kurtulmuş: Tahminen şimdi tam değil, lakin bilhassa yaz sonu itibariyle bu süreç başlayacaktır, biz esasen alandayız dediğim üzere, fiilen bir süreç başlıyor.
Bir taraftan tabi bizim şöyle bir zorluğumuz da var: Hem iktidardasınız bütün kurum ve kuruluşları da çok yeterli koordine etmeniz lazım, herkes işini-görevini yapması lazım, bir taraftan da bu yapılanların seçimde daha olumlu formda yansımalarını sağlayabilmek için de siyasi çalışmaları yürütmek lazım. Yani iktidar partisi olmanın hem zorluğu, hem de gereği, tabiatı budur. Ve Sayın Cumhurbaşkanımızın koordinasyonunda-öncülüğünde iki taraf da, yani hem devlet idaresi, hem siyaset idaresi başarılı bir biçimde sürdürülüyor.
Sayın Bakanım, Seçim Kanununda yapılan değişiklik, esasen Nisan-2023 itibariyle değil mi uygulanabiliyor, 6 Nisan’da galiba Resmi Gazetede yayınlanmıştı.
Kurtulmuş: 1 yıl, evet.
Bir öteki görüşe nazaran de eski sistemle seçime gidilebileceğine dair tezler da ortaya atıyor muhalefet. Hani seçim öne seçilir, bu sistemle değil mevcut sistemle gidilir, Anayasa değişikliğiyle değil de mevcut haliyle gidilir diye.
Kurtulmuş: Bizim gündemimizde bu türlü şeyler yoktur, biz bir de siyasi alışkanlık itibariyle şu sanki bizim işimize mi fayda, bu sanki bizim işimize fayda mı diye küçük hesap yapan bir siyasi hareket değiliz. Bizim bir tane hesabımız vardır, o da milletimizin takviyesini, itimadını, sevgisini artırarak sürdürebilmektir.
Peki, siz seçim startı verdiniz üzere görünüyor. Pekala muhalefet, en güçlü aday Fethiye krizi oldu, en güçlü aday Fethiye’de çıktı sel felaketi sırasında. Muhalefet hazır mı sizce seçime?
Kurtulmuş: Alışılmış muhalefetin zorlukları var. Biz daima bunu söylüyoruz; karşı tarafa bu türlü bir haksızlık da yapmak da istemem. Fakat yani artık bizim adayımız belirli; Sayın Cumhurbaşkanımızın Türkiye’yi temel bahislerde nasıl yöneteceği, programımızın ne olacağı, Türkiye’nin 2023’ten sonraki süreçte hangi hususlara yük vereceği de herkes tarafından biliniyor, ortadadır. Muhalefetin en temel sorunu ise; 6+1’lik masa bu kadar toplantı yapmış olmasına karşın ne yazık ki, Cumhurbaşkanımız, nihayetinde siyaset yarış işidir, en az iki aday olacak ki bir aday olsun, karşı tarafta bir aday yoktur, aday bulmakta da olağanüstü önemli bir zorluk yaşadıkları ortada. Herhalde altıncı toplantıyı yaptılar, beşinci mi, altıncı mı toplantı, altıncı toplantıyı yaptılar, gündeme ait rastgele bir şey çıkmadı. Yani millet şunu görmek ister: Bir, evvel adayınız kim? İkincisi; bundan tahminen daha kıymetlisi, ben aday sıkıntısının bile karşı taraftaki blok için, 6+1’lik blok için ikinci sırada olduğunu düşünüyorum öncelik bakımından, lakin Türkiye’nin temel sorunlarını nasıl götürecekler? Örneğin, teröre karşı çabadaki halleri nedir? Görünmez ortak HDP ile milliyetçi kökenden gelen DÜZGÜN Parti mesela bu hususlarda nasıl anlaşacaktır? Ya da işte Türkiye’nin Doğu Akdeniz siyasetlerinde bu partiler nasıl uzlaşacaklardır? Karşı taraftaki iki temel bileşen; Cumhuriyet Halk Partisi ile DÜZGÜN Parti’nin örneğin işte Libya tezkeresinde tam zıddı bir tavır içerisine girdiği millet tarafından görüldü. İşte Türkiye’nin Ege’deki sorunları, Türkiye’nin Karadeniz’deki petrol arama sıkıntısı, Türkiye’nin ulusal savunma sanayindeki geleceği nasıl olacak, hangi yaklaşımlar içerisinde olacaklar, Türkiye’nin temel meselelerini çözmekteki teklifleri nedir, ortak görüşleri nedir? Bunları ben bu kadar siyasetin içinde olan birisi olarak bunlarla ilgili bugüne kadar bir şey duymadım, milletimiz de duymadı. Tek söylenen şey; güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçeceğiz. Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş için bile bir planlarının, bir stratejilerinin olduğu çok net bir biçimde görülmüyor. Hasebiyle millet, evet karşı tarafta bir blok görünüyor, ancak millet de sonuçta bilinmeze oy vermez. Program nedir, ne yapılacak ve Türkiye’nin problemlerini nasıl çözecek ve kimle, hangi adayla olacak?
Şimdi son toplantılardan birisinde bir şey daha ortaya çıktı; adayımız demokrasi aşığı birisi olacak dediler, bu yeni bir kriter. Herhalde bundan sonraki tartışma demokrasiye en çok kim aşık ise o adayı bulmak olacak.
Orada CHP açığa çıkıyor yalnız, demokrasi aşığı denilince bütün darbelerle ilgili bir süreci var sonuçta CHP’nin.
Kurtulmuş: Bu lafı onlar söylediği için söylüyorum, yani o masadan yansıdığı için söylüyorum. Yani bu kadar göreli, bu kadar bilinmeyen birtakım tanımlamalarla, yaklaşımlarla milletin önüne çıkıp biz ülkeyi yönetmeye talibiz, takımlarımız şunlardır, adayımız budur, programımız budur, şu programla Türkiye’yi yöneteceğiz demek mecburiyetleri vardır ki milletin gönlünü alabilsinler, oylarını alabilsinler. Bu bakımdan biz daha rahat taraftayız, adayımız aşikâr, programımız aşikâr, ne yapacağımız aşikâr, istikamette yürüyoruz.
Anketlerle ilgili ne düşünüyorsunuz? Her gün bir anket yayınlanıyor, işte çok bilinmeyenli anketler, önder bazlı, beş-altı sorulu falan. Hani seçmen de bunu görüyor mudur sizce, yani Türkiye’nin temel sıkıntılarıyla ilgi bunların bir fikri yok, seçmen de bunu bu halde algılıyor mudur?
Kurtulmuş: Yani büyük oranda algılandığını düşünüyorum. Zira şimdi Türkiye’nin gündemine taşıdıkları, yani Tayyip Erdoğan gitsin de nasıl giderse gitsin, parlamenter sisteme geçelim-geçeceğiz demekten, işte biz adayımızı kendi ortamızda mutabakatla belirleyeceğiz demekten öte siyasal manası olan bir kelam söylediklerini görmedim, millet de bunu görmek ister.
SORU- Şimdi bu stil ittifaklar Türkiye’de daha öncelerde seçimlerden sonra kuruldu, koalisyon hükümetleri. Yürütmesi bile imkansızdı, birçoğu yani 10 ay ortalamasıydı sanırım koalisyonların?
SORU- 90’larda 1.2 şey, evet.
SORU- Yani ortalaması çok düşük bir sistemden bahsediyoruz. Yani siz bir deneyimli siyasetçi olarak bu türlü bir ittifak masasının karşılık bulabileceğini düşünüyor musunuz? Yani bir AK Partili olarak değil de bir siyasetçi olarak?
Kurtulmuş: Artık şöyle: Yani bu yeni sistemin tabiatı 50+1 gerektiriyor. 50+1 de çok doğal olarak partilerin ortasında ittifakların oluşmasını tabiri caizse mecburî kılıyor bu yeni yapı içerisine. Fakat tam de sıkıntı burada; yani siyasal kültürün, siyasal projenin tam da ortaya çıkması gereken yer burasıdır. Partiler bir ortaya gelebilir ve der ki; biz Türkiye’nin dış siyasetinde, iktisat siyasetlerinde, Türkiye’nin toplumsal problemlerinde, Türkiye’nin milletlerarası ilgilerindeki problemlerinde şunları-şunları şu biçimde yapacağız der. Bu partililer illa birebir, birbirine yakın siyasi partiler olması gerekmez, taban-tabana zıt partiler olabilir, fakat hangi program etrafında bir ortaya geldikleri anlaşılmış olur. Bilhassa bunun altını çizerek söylüyorum; bir program etrafında bir ortaya gelmeyi başaramazlarsa, zati yıkılmaya mahkum bir koalisyon içerisinde bu işi götürüyorlar demektir, o da tam sizin söylediğiniz Cumhurbaşkanlığı sistemine geçmeden evvelki devirlerde yaşanmış problemdir. Yani işte 18 ay mı, 1.2 mi, 18 ay aşağı-yukarı ediyor, yani uzun ANAP periyodunu ve AK Parti devrini dışarıda bıraktığınız vakit ortalama 1,5 senede bir iktidarlar olmuş. Bu beşerler çok başarısız siyasetçiler oldukları için, öngörüsüz beşerler olduğu için değil ortak bir programda buluşamadıkları için Türkiye’nin geçmiş koalisyonlarında hepsi dağılmıştır. Artık bu sistem gereği seçim öncesinde bu türlü bir şey yapılması mecburî oluyor, o vakit yapmaları gereken tek şey, yani işi-gücü bırakıp bunun üzerine ağırlaşmaları lazım. Türkiye’yi nasıl yapacaklarını, yani bunu da bir karşı taraftan birisi olarak söylemek tahminen şey değil, ancak nasıl yöneteceklerini milletin önünde açıklamaları lazım. Yoksa sahiden dağılmaya mahkum bir birliktelik üzere olur.
Sayın Bakanım, doğal cevaplamaya da bilirsiniz, seçim yaklaştıkça hani kamuoyunda tahlil bekleyen birçok sorun tahlile kavuştu üzere görünüyor; 3600 ek gösterge bunlardan biriydi, çalışanların fiyatlarında önemli bir artış kelam konusu oldu. Artık bir de EYT problemimiz var, buna ait bir şey olacak mı? Sayın Bakan da EYT’nin üzerinde çalışıldığını söyledi.
SORU- İnternet sitelerinde en fazla okunan haber, EYT deyince…
SORU- O yüzden soruyorum aslında. Bir şey söyleseniz bunu baştan…
SORU- Türkiye’nin ikinci-üçüncü partisi üzere bir şey şu anda EYT.
SORU- Artık biz bu türlü söyleyince, Bakan Beyefendi bir şey söyleyecekse de söylemeyecek.
Kurtulmuş: Artık şöyle, yani bir defa vatandaşlarımız şundan emin olsun, bunu çok sık söylüyoruz: Sokakta konuşulan, vatandaşın nitekim gündemi olan, kaygısı olan, çözülmesini istediği-beklediği rastgele bir sorun yoktur ki bu İktidar Partisinin ya da iktidarın masasında olmasın, bu siyasetin tabiatına karşıt bir şeydir. Yani bedelli askerlik sorunu, işte minimum ücretlilere ek artırım problemi, 3600 problemi, geçen yılbaşında yapılan taşeron, bir sürü şey; bunların hepsi birinci konuşuldukları vakitlerde güya güç, yapılması güç hususlar üzere görünüyordu. Lakin sonuçta yani vatandaşın beklentisi-talebi bizim siyasetimizi, bizim anladığımız siyaset üslubunu yönlendiren bir konudur, eldeki imkanlar, halkın beklentileri ve bir öncelik sıralaması içerisinde bütün bu problemler ele alınır ve bunlar da çok şükür birer-birer çözülüyor. Ümit ediyorum ki EYT sorunu de esasen Bakanlığın masasının üzerindedir, bu husustaki çalışmalar yapılmaktadır, tamamlandığında hem Bakanlık, hem de Türkiye Cumhurbaşkanı olarak Cumhurbaşkanımız bunu kamuoyuyla paylaşır. Ancak şu anda bir çalışma, bir…
Takvimle ilgili?
Kurtulmuş: Takvimini söyleyemem, yani söylemem gerçek da değildir. Lakin vatandaşımız rahat olsun, bu sorun ve öteki birçok sorun Hükümetin önündedir, yapılabilecek olanları eldeki imkanların azami biçimde kullanılmasını sağlayarak Hükümetimiz yapmaya uğraş ediyor.
Bir problem daha var, bu yeni-sıcak bir olay; Kemal Kılıçdaroğlu daha evvel elektrik faturalarınızı ödemeyin diye bir davette bulundu, elektriği kesildi, kimse o akıma kapılmadı, yani tavan bulmadı, taban bulmadı. Son bir çıkış yaptı, üniversite öğrencilerine davet yaptı, dedi ki; devletten çektiğiniz öğrenci kredilerini geri ödemeyin dedi artık, biz iktidara geldiğimizde affedeceğiz dedi. Artık bu biraz daha bu türlü bu disiplini sağlayamayacak nesile, yaş ortalamasına bir vaat, yani çocuklar bu türlü bir beklenti içerisine girebilirler, bu tıpkı vakitte bir cürüm bir taraftan da, ancak bu beklenti içine girebilirler de. Yani elektrik faturasını ödememekle işte kredi borcunu ödememek ortasında bayağı bir fark var, bunu nasıl pahalandırmak lazım?
SORU- Bu ortada Sayın Bakanım, çok özür diliyorum.
Ben geçen hafta Spor Bakanımızla bir görüşme talihim oldu, Bakanlığın bu türlü bir çalışması var, yani bu adamlar o çalışmaları duyuyorlar, alıyorlar, sonra açıklıyor, sonra diyecek ki ben yaptırdım. Yani büsbütün ben bugün okuyunca onu düşündüm.
Kurtulmuş: Yani Sayın Kılıçdaroğlu’na sorsanız Türkiye’de başörtü sıkıntısını de Kılıçdaroğlu çözdüğü için, bu tıp şeyler…
Bir de, deminki söylediğim biçimde bunu da yanıtlandırmak isterim; yani öğrencilerimizin de birçok sorununu şimdiye kadar çözen, işte burslar, yurtlar vesaire birçok hususlara elinden gelen imkânların azamisini kullanarak ortadan kaldırmaya çalışan, bu sıkıntıları çözmeye çalışan AK Parti’dir, epeyce da başarılı olunmuştur genç kardeşlerimizin talepleri konusunda. Bu da inşallah çözülebilecek bir problemdir. Yani o denli çok güç bir sıkıntı değil bunun üzerinden de bu türlü ucuz bir siyaset yapmaya kimseye kalkmasın.
Sayın Bakanım, benim merak ettiğim bir şey var; siz hiçbir vakit nezaketi elden bırakmayan bir siyasetçisiniz. Artık muhalefet partileri genel lider düzeyinde daima diyorlar ki; siyasetin lisanı çok gergin, işte bu sokağa yansıyor. Biz de hasbelkader 25 yıla yakın bir müddettir siyaseti takip ediyoruz, bu daima böyleydi aslında, yani çok o denli güllük gülistanlık bir ortam yoktu. Siz bu tartışmalara nasıl bakıyorsunuz? Yani gerçekten çok gergin mi siyasetin lisanı?
Kurtulmuş: Ya artık şöyle: Türkiye en sıkıntı kurallardan geçtiği devirlerde dahi vatandaşlarımızın ortasında; eyvah memleket büsbütün kutuplaştı, büyük bir tansiyon içerisinde, Türkiye’nin geleceği tehlike altında falan üzere düşündürmemizi gerektiren vatandaşımızın ortasında günlük hayatını yaşarken bir sorun yok. Farklı siyasi partileri var, farklı toplumsal kısımlara mensuplar, fakat vatandaşımız kimisi Hükümete çok kızıyor, söyleniyor, ancak bütün bunlara karşın vatandaşımız bir ortada pek uygar bir formda yaşayabilmeyi başarıyor. Siyasetin lisanının, burada siyasetin lisanı şayet düzelecekse bunu sağlayacak olan da siyasetçilerdir. Birbirimize taban tabana zıt fikirleri savunacağız, yeri geldiği vakit yüksek tonda bağırarak, çağırarak da bunları söyleyeceğiz, ancak hakaret etmemeyi, ancak palavra söylememeyi, fakat algı operasyonu yapmamayı, efendim insanları tahkir etmemeyi, insanların prestij suikastine uğratılmasını sağlamamayı becereceğiz. Bu marifet siyasetçilerin hem kurumsal olarak siyasetin hüneri olmalıdır hem de tek tek her bir siyasetçi buna dikkat etmek zorundadır. Yani taban tabana zıt fikirleri sonuna kadar mat edebilirsiniz, konuşabilirsiniz, tartışabilirsiniz, lakin kimsenin bir diğer siyasetçi hakkında bir prestij suikastini yerini hazırlama hakkı yoktur, palavra söyleme hakkı yoktur, vatandaşı yanlış yönlendirme hakkı yoktur. Bu siyaset değildir, bunun ismi manipülasyondur, bunun ismi efendim ne derler? Merdiven altı siyasettir, bu türlü bir siyaset olmaz. Şayet bunların üzerinden toplumda bir gerginleştirmeyi sağlamak isteyenler varsa ki vakit zaman var çok sayıda da örnekleri oluyor.
Esas tartışılması gereken, temel eleştirilmesi gereken bu hallerdir, bu anlayışlardır. Yani siyaset nezaket içerisinde en sert şeyi bile olgun bir lisanla söyleyerek karşı tarafı alt etmeyi başarabilme işidir. Yani nihayetinde biz siyasi partiler A ve Z kadar birbirimize zıt olabiliriz, bir birbirimizin düşmanı değiliz, bir birbirimizin rakibiyiz. Rekabet öteki bir şey, düşmanlık lisanı öteki bir şeydir. Burada söylenebilecek olan şey herkes buna dikkat etsin. Ben vatandaşımızın ortasında bu türlü bir düşmanlık lisanının olmadığını düşünüyorum. Sıkıntı sorunlarla karşılaşıyor beşerler günümüzde mesela hayat pahalılığının vermiş olduğu bir ruhsal atmosfer içerisinde yaşamasına karşın vatandaşlar farklı tarafta gördüğü insanları karşısına alan, onu ötekileştiren bir lisana ve üslup içerisinde değil.
Sayın Bakanım, hayat pahalılığı demişken son sorum benim bu olsun: Artık mesela ben hani beşerlerle diyalog kanallarımı açık tutmaya çalışan bir gazeteciyim daima de konuşuyoruz bu türlü. Beşerler gerçekten şundan çok bu türlü mustaripler: Ya diyorlar güzel hoş zamlandı maaşlar, ancak şu marketler gidiyoruz işte 26 lira olan diyor şekeri adam taban fiyat artırımından çabucak sonra 31 liraya çıkartmış, çay işte 43 liradan 59 liraya gelmiş üzere daima bu türlü oluyor. Ya buna hani sahiden merak ediyorum yani bunun önüne nasıl geçilecek? Zira verilen maaş artırımı da manasını yitiriyor.
Denetimlerde yani bir şey çıkmadı ortaya o denli görünüyor.
Kurtulmuş: Kontroller yapılıyor ilgili üniteler kontrollerini yapıyor. Bu bir sefer her şeyden önce bunu söyleyince bozuluyorlar, lakin bu bir ticaret ahlakı sorunudur. Ben bu tartışmaların birinci çıktığı vakitlerde hatırlıyorum şey demiştim, ya KGF’nin kendisine yani kredi fonu kredi verdik ya git işini düzelt diye devletin kredi verdiği bu kadar güç kurallara karşın desteklediği insanların içerisinde bu parayı alıp götürüp dövize yatıranlar var. Bu bir ahlaksızlıktır dediğim vakit güya sıradan bir vatandaşa cebindeki tasarrufuyla o da işte bir algı operasyonu. Neredeyse algı operasyonlarıyla bizi linç ettiler o vakit. Yani burada devlet üzerine düşen her şeyi yapmaya çalışıyor ona kredi vermeye çalışıyor, efendim işte fiyatları düşürmeye çalışıyor, alım gücünü artırmak için taban fiyata artırım yapıyor. Daha taban fiyat ilanları televizyonlara düştüğü vakit artık şeyi beşerler etiketlerini de yükseltemeye çalışıyor.
Orada şöyle kandırmaca yapılıyor Sayın Bakanım yani: Güya emekçi fiyatı maliyetin yüzde 100’ymüş üzere yüzde 25 artış olunca yüzde 25 çabucak şey konuyor lakin yüzde 10’u yani emekçi fiyatları maliyetin.
Kurtulmuş: Burada çok önemli yani yapılabilecek yani kısa periyotta yapılabilecek çok sahiden önemli kontrollerin olması ve burada biraz da can yakacak denetimlerle…
Bunu sormak lazım sen niçin taban fiyat yüzde 25 artırınca etiketi yüzde 25 artırdın? O da bunu açıklaması lazım bence yani. Bunu yalnızca meraktan soruyorum yani efendim bu temel besin hususlarında ne bileyim belirli kalemlerde sabit fiyat uygulaması ya gerçekten buna artık gereksinim var. Bu özgür piyasada bu türlü bir şeye yer yok diyorlar, ancak hani özgür piyasa falan kalmış durumda değil yani bu bize mahsus bir şey de değil, dünyada da bu türlü, ya hiç bunlar konuşulmuyor mu gerçekten merak ediyorum.
Kurtulmuş: Konuşuluyor tabi ki konuşuluyor. Burada artık ya iktisatla ilgili birkaç tane temel alan var sorun alanı var bunlardan birisi dövizin hareketli olması ve yüksek bir seyir takip etmesi. Hükümetin aldığı bir alan önlem aldığı alan bu döviz fiyatlarının muhakkak bir alanda yatay seyre, hatta mümkünse daha aşağıya yanlışsız gelmesini temin etmektir. Burada da dolarizasyonu düşürecek Türk parasını özendirecek birçok önlem alınıyor sizlerin de yakinen takip ettiğiniz üzere.
İkinci alan hayat pahalılığını şey yapmak dengeleyebilecek önlemleri almaktır. Ne bileyim işte devlet belirli vergi yüklerinden vatandaşı kurtarıyor. Geçen sene 165 milyar lira yalnızca elektrik ve doğal gaza devlet takviyesi, kamu dayanağı hem de hiç görünmez bir formda. Bu şu demektir yani: Milletin hayat pahalılığını aşağıya çekmeye çalışan önlemlerdir.
Üçüncü alan da yani bunlar bir düzeye gelene kadar vatandaşın alım gücünü artırmaktır, o da işte minimum fiyata yapılan artırımlar üzere birtakım işte 3600 ek gösterge üzere vesaire alanlarda vatandaşın alım gücünü artırabilmektir. Artık olağan bir piyasa iktisadı işleyişinde bu cins önlemlerle işi çözmeye uğraş edersiniz. Lakin stokçuluk işte bu türlü birtakım yan önlemlerle ekonomiyi maalesef berbat etkileyen bireyler üzerine de sonuna kadar gitmek lazım ve bunlarla ilgili de her türlü yaptırımı gerçekleştirmek lazım. Ben öbür bir yol kısa vade de görmüyorum.
Sayın Bakanım, ben de son sorumu sorayım Zafer Abinin dediği üzere. 15 Temmuz yaklaşıyor herhalde siz İstanbul’a dönünce artık onun hazırlıklarıyla ilgilenmeye başlayacaksınız. 15 Temmuz ruhunun geleceği konusunda bir kaygı taşıyor musunuz bu muhalefetin tavrı, onun göz kırpması KYK’lılara işte, taban öğrencilere. Bu son tahliye olanlar.
Bu 15 Temmuz ruhunun ziyana uğrayacağından telaş ediyor musunuz?
Kurtulmuş: Hayır hiç kaygı etmiyorum, yani zati şu anda işte bu 15 Temmuz ruhunu zedelemeye çalışan aktörlerin 15 Temmuz direnişinin içerisinde hiçbir hisseleri olmadığı aşikardır. Ve hatta şunu söyleyeyim: O 1,5-2 saatlik müddet içerisinde yani gece 11’le 1 ortası süreç yani o darbenin gidip gidip geldiği mühlet içerisinde şayet halk bu direnci göstermemiş olsaydı, sokaklara çıkmamış olsaydı, Sayın Cumhurbaşkanımızın televizyonlara çıkıp haydi sokaklara, meydanlara, havaalanlarına diyerek halkı bu direnişe teşvik edip önderlik yapması olmasaydı Allah koruma iş bilakis dönmüş olsaydı bugün demokrasi havarisi geçinenlerin birçoğunun o darbeci kümelerle hiçbir sorunu olmadan hayatlarını devam ettirecekleri aşikardır. Hasebiyle, burada zati bu cins davranışlarda olanların 15 Temmuz direnişiyle, ruhuyla bir ilgileri yok ki. Burada milletimizin sahiplenmesi kıymetliydi ve çok şükür çok büyük oranda 15 Temmuz gecesinden başlayarak şimdiye kadar bu 15 Temmuz ruhunu milletimiz canlı bir formda getiriyor.
Burada tabi bir de sembolik şeyler olduğunu da görmek lazım. Bunlardan birisi, yani darbeci zihniyetle ulusal iradeye hürmet gösteren zihniyetin bu türlü billurlaşmasını sağlayan konulardan bir tanesi, mesela 15 Temmuz gününün resmi tatil günü olarak ilan edilmesidir. Eski Türkiye’de darbeci zihniyetin hakim olduğu Türkiye’de, biz onu yaşadık, sizler de tahminen yaşadınız…
27 Mayıs?
Kurtulmuş: 27 Mayıs tatildi, okullar olmazdı, okullara gidilmezdi, resmi tatildi. Hasebiyle darbeyi öven, darbeyi bu türlü resmi bir övünç olarak gören zihniyet çok geride kaldı, onun yerine darbeye karşı direniş ruhunu hakikaten ortak bir bayram havası olarak benimseyen ruh kazanmış oldu.
Ben bu manada, evet, hala zihninin bir köşesinden sanki bu memlekette bir biçimde darbe yapılıp bu memlekete ayar verilebilir mi, bu hükümetten bir biçimde kurtulunabilir mi falan üzere düşünen çok marjinal birileri olabilir, bunlara bir şey demiyorum, ancak sonuçta milliyetimizin kahir ekseriyeti darbe zihniyetine de, darbeci zihniyetlere ve darbeye göz kırpan fikirlere de kapalı olduğunu göstermiş ve ulusal iradeye her vakit saygılı olacağını, demokrasiye her vakit sahip çıkacağını, milletin geleceğine sahip çıkacağını ilan etmiştir.
Bu merasimler ve bunun bir resmi tatil haline gelmesi ise, milletin ilanın resmi bir statüye dönüştürülmesidir. Yani şöyle olmadı: Evvel resmi olarak devlet bir şey ortaya koydu, ona millet uydu değil. Millet ortaya bir demokratik tutarlılık koydu, demokratik direnç koydu ve ondan sonra da devlet gereğini yaparak bu manada milletin kelamını mühürlemiş oldu. Ben bir daha bu memlekette Allah’ın müsaadesiyle hiç kimsenin bir darbe hevesi içerisinde olacağına ihtimal vermiyorum.
Son soruyu ben sorayım o vakit, tekrar madem o denli iki soru olun Saraybosna’yla ilgili.
Sayın Bakanım, bugün konuşmalarda Yahudi soykırımına vurgu yaparak Srebrenitsa’ya geldi kimi konuşmacılar. Orada bir kavram problemi var, bir Yahudi soykırımı kavramlaştırması var lakin, konu Srebrenitsa olunca Müslümanlara yönelik, buradaki Müslüman halka yönelik bir soykırım yapıldığı söylenmiyor. Buna yönelik bir lisan, bir terminoloji, bir kavram oluşturmak gerekmez mi?
Kurtulmuş: Hiç elbet, yani bu manada Srebrenitsa’yı da, başka bütün işte demin söz ettiğim Ruanda’yı da, insanlığın diğer yerlerde yaşamış oldukları soykırımları da unutturmamak lazım. Bununla ilgili kavramsallaştırmanın ötesinde fiili bir gerçeklik ortadadır, bu çeşit merasimlerle milletlerarası kamuoyuna bu işi taşıyarak, bunların tahminen biraz da bilimsel art planlarına giderek bu Srebrenitsa üzerinden Müslümanlara karşı yapılmış katliamı lisana getirmenin çok büyük yararı olduğu kanaatindeyim.
Burada ben, tahminen demin yarım kaldı, sizin sözünüze cevaben de onu söylemek lazım. Milletlerarası topluluğun birkaç hususta ortak noktaya gelmek mecburiyeti var ki bir daha bu türlü soykırımlar yaşanmasın.
Bunlardan bir tanesi, bu soykırımları kınama konusunda sahiden çok net tutum alınması, ikircikli bir lisanın terk edilmesi ve burada bir memleketler arası tutarlılığın temin edilmesi.
İkincisi, bu manada bu soykırım suçlularının tamamının ortaya konulması, bunların en ağır cezaları alması ve yok şu soykırımı yapanlar güzeldir, bunu yapanlar berbattır diye tekrar orada da bir ikircikli hal içerisinde olmadan, hiçbir halkı topyekun suçlamadan, ancak katliamı yapanların hepsini memleketler arası yargıya çıkartarak bunların hesabının sorulması.
Üçüncüsü, bu soykırımlar bizatihi ortaya çıkmıyor, bunun bir ön hazırlık süreçleri diyebileceğimiz bu mikrobun yetiştiği ortam var. O da nedir? Konuşmamda da bugün tabir etmeye çalıştım, ırkçılık, yabancı düşmanlığı, göçmen düşmanlığı ve bilhassa son yıllarda dünyada gelişen İslamofobya, bir de nefret cürümleri. Bir süre sonra bu esasen zaten katliamların, soykırımların da altyapısını oluşturan bir ruhsal eşik oluyor. Bunun aşılmaması için, bu alanların tamamında yabancı düşmanlığı, İslam düşmanlığı, göçmen düşmanlığı üzere hususlarda herkesin samimi davranması lazım. Kelam olarak söyleyip art kapıdan öbür şeyler yapmak esasen dünyada soykırımların, katliamların yerini hazırlayan bir şeydir.
Dolayısıyla burada tabi bir de dördüncü olarak şu söylenebilir: Memleketler arası topluluk bilhassa Srebrenitsa’da büyük bir başarısızlığa uğradı, gözünün önünde öncesi var, o gün var, sonra 11 Temmuz günü var ve sonrası var, o süreç içerisinde duyarsız kaldı, çaresiz kaldı, reaksiyonsuz kaldı ve hiçbir biçimde, yani göz nazaran göre gelen koskoca bir soykırımı önleyecek en ufak bir aktivite içerisinde bulunmadı. Şayet milletlerarası topluluk, tabi bunun en üst kurumu olarak Birleşmiş Milletler, yani kelamda dünyada barışı sağlayacak bir kurum olarak, dünyanın birçok yerinde barışı sağlamadı lakin, Birleşmiş Milletler’in bu soykırım ve katliamlara karşı bir önleyici düzenek geliştirmesi zorunludur. Şayet o gün, 11 Temmuz günü madem orada Hollandalı askerler kampı bırakıp gittiler, lakin Birleşmiş Milletler buraya birkaç yüz asker, bırakın çoğunluğu, birkaç yüz asker, uygun donatılmış asker mobilize edilmiş olsaydı o katliam önlenebilirdi yahut NATO askerleri oradan kaçıp gitmeseydi, diğer NATO askerleri de oraya gelip samimi olarak bunu engellemeye çalışsaydı. Burada milletlerarası topluluğun bu mekanizmayı da kurması lazım, bu önemli bir problemdir.
Buradan da tahminen bir ikaz olarak da şunu Saraybosna’da konuşuyoruz söylemek lazım: Bakın, dünyanın çabucak hemen her bölgesinde büyük çatışma alanları var. Dünyanın Avrupa, Amerika başta olmak üzere çabucak her bölgesinde çok bir artan ırkçılık tehdidi var. Hatta hatta bu ırkçılık tehdidi birçok siyaseti satın almış, kuşatmış, esir almış vaziyette. Dünya bu kadar sert ırkçı, hatta şoven diyebileceğimiz siyasal telaffuzlar içerisine yanlışsız yuvarlanıyor, bunun çok doğal sonucu çatışmadır, zati onun için birçok bölgede çatışmalar ortaya çıkıyor. Bunun için çok hassas bir halde bu düzeneklerin geliştirilmesi gerekir. Türkiye’nin bu manada dünyaya sağlayacağı çok büyük katkıları var. Bu Balkan coğrafyasının konuşuyoruz, 6 asır biz burada bütün etnik kökenden insanları, bütün farklı din ve mezhep, meşrebi birarada yaşatmayı başarabilmiş bir medeniyetin çocuklarıyız. Yani insanlara karşısındakini ötekileştirmeden birarada yaşanabileceğini öğretmemiz lazım, bunun için de dünyada Türkiye’nin çok önemli bir tesiri olacağını düşünüyorum. Daima bir arada çalışacağımız bir alan, tehdit, yani önümüzde çok problemli günlerin geldiğini hissediyoruz.